Cep telefonlarının yeni hedefi

İlk çıktıklarında sadece saati gösteriyorlardı ve konuşmayı sağlıyorlardı. Geçen süreç içinde alarm saati ve takvimi de dahil ettiler. Derken insanlar ajandalarını tutmaya başladı cep telefonlarında. Melodiydi, müzikti, video görüntüsüydü derken oldukça kapsamlı bir cihaz haline geldiler. Cep telefonları için sırada ne var?

Cep telefonlarının yeni hedefi navigasyon diye de günlük dilde telaffuz ettiğimiz yön bulma sistemleri pazarı. Dünyanın en büyük cep telefonu üreticisi Nokia’nın ürettiği yeni nesil telefonlardan olan N95 ile yön bulma pazarına da girmesi söylediklerimizi doğrular nitelikte. Çünkü Nokia cep telefonu pazarını yönlendirecek kadar büyük bir şirket.

GPS (Global Position Systems) teknolojisinin cep telefonlarına indirgenmesi anlamına gelen bu teknoloji sanki cep telefonu operatörlerini devreden çıkarıyormuş gibi görünse de işin aslı öyle olmayacak tabii ki. Telefondaki yön bulma sistemini kullanmak için mutlaka operatöre bağlanmak gerekecek. Bu durumda gerçek zamanlı veri trafiğini bir hayli büyütecek. Yani operatörlerin kazancı biraz daha artacak.

Şu an için yön bulma sistemleri pazarının yüzde 85’ini geleneksel PND (Personal Navigation Devices – Kişisel yön bulma cihazları) cihazları oluşturuyor. Pazarın 2007 yılında bir önceki yıla göre en az iki kat büyümesi bekleniyor. Büyüyen bu pazarın doğal sonucu olarak da GPS teknolojisine sahip cep telefonlarının Pazar payının ciddi oranlarda artması kaçınılmaz görünüyor.

Analiz ve araştırma firmalarından Berg Insight 2009 yılında Avrupa ve ABD’de toplam 12 milyon adet yön bulma sistemlerine sahip cep telefonun satılmasını öngörüyor. 2005 yılında ki 1 milyon adetlik satış rakamı ile kıyaslandığında pazarın yönü daha iyi hesaplanıyor. Bu gelişmeleri gören Nokia’nın bu alana yönelmesi şaşırılacak bir durum değil.

Nokia’nun bu alanda ne kadar ciddi olduğunu gösteren bir diğer gelişme haberi ise İsrail’den geldi. İsrail merkezli yön bulma sistemleri yazılımları yapan Telmap firmasının yöneticisi Oren Nissim, Nokia ile anlaşma yaptıklarını duyurdu. Ayrıca geçen yıl Nokia Almanya’da yön bulma sistemleri pazarında faaliyet gösteren Gate5 firmasını satın almıştı. Bu satın almanın ardından Şubat’tan itibarende Almanya’da Nokia Maps hizmetini sunmaya başladı.

Nokia’nın bu pazara girişi doğal olarak pazarı hareketlendirdi. Pazarda faaliyet gösteren eski firmalar bu girişten memnun görünüyor. Çünkü Nokia’nın girişinin pazarı bir hayli büyüteceğini öngörüyorlar. Nokia’nın sahip olduğu ölçek ekonomisinin gücü dikkate alındığında bu öngörülerinde pek haksız sayılmazlar.

Nokia’nın harita ve yön bulma sistemleri bölümünün sorumlusu Ralph Kunz “Kısa vadede PND üreticileri için üzüleceğim. Fakat uzun vadede Internet şirketleri için.” Diyerek Google ve Yahoo’ya dolaylı yoldan gözdağı verdi. Çünkü Yahoo ve Google yön bulma hizmetleri ile ilgili alt yapılarını kurarak mobil harita hizmeti vermeye başladılar. Otomobiller için yön bulma sistemleri üreten firmalar ise Google ve Yahoo’nun hizmetlerini kendi ürünlerine eklediler. Nokia uzun vadedeki hedefini de bu şekilde ortaya koymuş oldu.

Nokia cep telefonu pazarını hedeflediği şekilde yönlendirmeyi başarırsa (ki uzmanlar bundan kuşku duymuyor) bazı taşlar doğal olarak yerinden oynayacak. Fakat biz cep telefonu kullanıcıları dünyayı her şeyi ile avucumuza almış olacağız.

(Bu yazının bir kısmı 6 Mayıs 2007 tarihi Para dergisinde yayınlanmıştır.)