ABD internetin sahipliğini bırakıyor

İnternet konusunda daha doğrusu internet alan adlarının kontrolü konusunda ABD ayak sürüse de tarih adımı atacak görünüyor. 1 Ekim 2016 tarihinden itibaren NTIA (National Telecommunications and Information Administration – Ulusal Telekomünikasyon ve Bilişim Kurumu) alan adlarının yönetimini kademeli olarak ICANN’e devrediyor.

ABD bulduğu günden beri internetin yönetimini elinde tuttu. Tüm dünya, özellikle de Avrupa ve Uzak Doğu bu durumdan fazlasıyla rahatsız oldu. Çokca tartışma çıktı ve yıllardır da devam ediyordu. ABD habire ayak diretiyordu. Derken, Edward Snowden’in sızdırdığı bilgiler sonrası ABD’de geri adım başladı. 2014 yılında DNS yönetiminin NTIA’dan alınarak ICANN’e devredilmesi konuşulmaya başlandı. Hatta devir 2015’te yapılsın bile dendi. Fakat anlaşma ancak imzalanabildi.

Tüm bunların gerçekleşmesinin, son kullanıcalara yani bireysel ya da kurumsal internet kullanıcılarına pek bir etkisi olmayacak. Sonuçları daha çok politik gelişmeleri etkileyecek. Yani DNS’in bir değil çokca patronu olacak. Çünkü, ICANN, çok uluslu yönetim kurulu olan bir özel şirket gibi. 2013 yılında üç merkeze ayrıldı. Bu merkezlerden biri de İstanbul oldu. Fakat ICANN hâlâ Kaliforniya (ABD) kanunlarına tabi bir ABD şirketi durumunda.

18 yıldır süren bu internetin sahipliği mücadelesinde sona gelindi mi dersiniz? Bence ABD bu işi zor bırakacak. Gerçi Başkan Obama bu paylaşımı destekliyor görünüyor ama ABD’nin kamu iradesinde hâlâ “İnterneti biz bulduk, yönetimini neden paylaşıyoruz ki?” düşüncesi hakim ve bunu dillendiriyorlar da.

Bu işin geçmişine baktığımızda ICANN, 1998 yılında NTIA ile işortağı haline gelmiş ve DNS yönetimini devralmaya başlamıştı. Fakat yukarıda yazdıklarımızdan dolayı bu tam anlamıyla etkili hale gelememişti.

İşin teknik tarafıyla ilgili de bilmeyenler için bazı bilgiler verelim. Alan adları yani site adresleri bilindiği gibi internetin en can alıcı noktası. İnternet sitelerini kısaca DNS denilen alan adları ile bulabiliyoruz. Fakat internetin teknolojik alt yapısı gereği siteler ve diğer her türlü cihaz (bilgisayar, tablet, telefon, vb.) aslında IP (Internet Protocol) numarası ile adresleniyor. DNS ise sitelerin bildiğimiz adresleri ile bu IP numaralarını eşleştiren sistem.

Sonuç olarak, bugün (23 Ağustos 2016) internet 25 yaşında. 1 Ekim 2016 önemli bir eşik ama bu konu daha çok su götürecek gibi görünüyor.