Alibaba.com niye açıldı?
Başlığı okuyunca, geçen haftaki yazımızı da hatırladığınızda “Bu gazeteciler de çok nankör. Geçen hafta ne diyordu? Şimdi nasıl başlık atmış!” diyebilirsiniz. Bu sizin en doğal tepkinizdir. Fakat yazımızı okursanız neden böyle bir başlık attığımızı anlayacaksınız.
Öncelikle şunu belirtelim. Sitelerin erişimlerinin engellenmesine kesinlikle karşıyız. Bu düşüncemizde bir değişiklik yok. Fakat erişiminin engellendiğini gündeme taşıdığımız Alibaba.com bir haftalık erişim özürlülüğünden sonra birden açılıverdi. Açılmasına sevindik. Fakat bu durum aklımıza bir kaç soru getirdi. Sizinle paylaşalım.
1.Alibaba.com’un erişim engeli nasıl kaldırıldı?
2.Erişim engelini kaldırmak bu kadar kolay mı?
3.Bu sitenin erişim engelinin kaldırılmasında örgütlü iş dünyasının bir baskısı mı var? Yoksa her şey hukuk kuralları içinde mi gerçekleşti?
4.Bireysel yatırımcıların ücretsiz web sitesi sahibi olduğu geocities.com hala neden kapalı? Bu siteyi kullanan bireysel yatırımcılar örgütlü olmadığı için mi sesleri duyulmuyor?
Bilen birileri bu sorularıma cevap verebilir mi? Şayet bu sorularıma tatmin edici cevaplar verebilecekseniz lütfen bana yazın.
Sitelerin erişimlerinin engellenmesi uygulamalarında komik diyebileceğimiz olaylarla da karşılaşmıyor değiliz. Örneğin imdb.com sitesinin erişiminin engellenmesi uygulamasında yaşananlar. Önce imdb.com hakkında bilgi verelim. Orijinal adı olan The Internet Movie Database’den anlaşılacağı gibi bir film veritabanı sitesi. Girip aradığınızda istediğiniz filmin tüm verilerine ulaşabiliyorsunuz. Film satmıyor ama nasıl satın alabileceğinize dair bilgilere de ulaşabiliyorsunuz. Bu siteye erişimin engellenmesi için dava açılıyor. Mahkeme erişimi engelleme yönünde karar veriyor. Fakat mahkeme kararı erişimi engelleyecek kurumlara imdb.com yerine imbd.com olarak gidiyor. Yani bir yazım hatası. Bu yazım hatası sayesinde imdb.com hala açık. Tabiri caizse kabak imbd.com’un başına patlıyor. Gülelim mi? Ağlayalım mı?
Size faydalı fakat erişim özürlü iki site daha söyleyebilirim. Bunlardan biri wordpress.com isimli dünyanın en büyük blog paylaşım sitesi. Bu siteye erişim hala kapalı. Yine sosyal sitelerden olan tagged.com’da hala kapalı.
Erişim engellemeleri hukuki bir karar olabilir. Fakat bu tür olaylar için uygun bir hukuki karar olmadığını düşünüyoruz. Çünkü yukarıda örneklerini de anlattığımız olaylara bakınca ortaya çıkan sonuç ise tek kelime ile trajedi. Mahkeme davalı olan iki firmadan haklı olanın hakkını korumak isterken diğer taraftan bu dava ile ilgisi olmayan binlerce kişi ve kurumu mağdur edebiliyor. Tabii ki hâkimlerin bundan zevk aldığını ve böyle bir sonucu öngördüğünü söylemiyoruz. Neticede hâkimler internetin doğasını bilemeyebilirler. Dolayısı ile bu konuda görev Adalet Bakanlığına düşüyor. Adalet Bakanlığının daha fazla gecikmeden, bizi dünyanın gözünde de komik duruma düşüren bu konuda acilen önlem alması lazım. Adalet Bakanlığının bilişim konusunda hâkim ve savcılara detaylı bir eğitim vermesinin zamanının gelip de geçmeye başladığını söyleyebiliriz.
(Bu yazının bir kısmı 16 Mart 2008 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)