Basılı medyanın kaçınılmaz geleceği
Bir an için tüm alışkanlıklarınızdan sıyrılın. Şöyle bir düşünün. Çok değil bundan 8 yıl öncesine gidin. 2000 yılına. O yıl içinde çektiğiniz fotoğraf sayısını bir düşünün. Bir de 2009 yılının başından bugüne kadar çektiklerinizi…
Aradaki fark gerçekten büyük boyutlarda değil mi? Özellikle cep telefonunuzla ürettiğiniz fotoğraf sayısının haddi hesabı yok. Peki ya yazdığınız mektupları (epostaları da mektup kabul ediyoruz), kaydettiğiniz videoları kıyaslayabilir misiniz? Nereden nereye değil mi? Peki bu nasıl oldu? “Teknolojik gelişmeler ve düşen maliyetler sayesinde” diye cevap verebiliriz. Teknolojik gelişmelerin temel direği, modern çağın dağıtım platformu olarak internetin ortaya çıkması ve her mecrayı içine almasıydı.
Tabii ki bu durumla eş zamanlı olarak internet kullanıcı sayısının da hızla artarak bir milyar kişiyi geçmesi dijital içeriğin tabiri caizse resmen patlattı. Maliyetler tarafında ise eskiden zahmeti ve maliyetinden dolayı resmen bir tören olan fotoğraf çekme konusu cepten çıkan bir cep telefonuyla anında çözülen basit bir olaya dönüştü. İnsanlar fotoğraflarını da artık dijital ortamlarda saklıyor. Kağıda bastırma konusu ise neredeyse yok seviyesine indi. Artık insanlar ürettikleri mektup, fotoğraf ve video gibi içerikleri dijital ortamlara depoluyor.
Artık herkes tarafından üretilebilen içeriğin internet ortamı vasıtasıyla kolayca paylaşılabilmesi, içerik dağıtım sektörünün en temel iki direği olan zaman ve mekanı ortadan kaldırdı. Bir dönem medya gücünün en büyük belirleyicisi olan bir dergiyi, gazeteyi nerede çıkardığınız, kaç adet bastığınız ve kaç noktaya ne kadar zamanda ulaştırabildiğiniz konusunun çok önemi kalmadı.
İnternet ortamında çok daha fazla kişiye, çok daha düşük maliyetlerle ulaşmak mümkün. Nitekim dünya medyasının kafa yorduğu konu, bu yeni yarış kulvarında gelirlerin nasıl artırılabileceği… Gerçi şu an için internet reklam gelirleri büyük medya gruplarının tamamına yetecek kadar büyük değil. Ama şimdilik. Dolayısıyla medya grupları isteseler de istemeseler de bu değişimi kabullenmek ve ona uymak zorundalar.
Dünyanın en köklü gazetelerinden The New York Times’ın kendi özelinde ortaya koyduğu rakamlar da yukarıda değindiğimiz konuların nasıl kaçınılmaz olduğunu gösteriyor. İfalasa doğru giden gazete, içine düştüğü mali açmazı bir yatırımcıdan aldığı destekle aştı. Halka açık firmanın yayımladığı son mali çeyrek raporuna göre, 2008 yılının dağıtım maliyeti 644 milyon dolar. Sadece haber merkezinin yıllık maaş ve prim toplamı 200 milyon doları geçiyor. Baskı maliyetlerini hiç söylemiyorum bile…
The New York Times’ın sözcüsü Catherine Mathis’in yaptığı açıklamaya göre, gazetenin 2 yıldan uzun süredir ücretli aboneliğini sürdüren 830 bin sadık okuyucusu var. Gazete 300 milyon dolarlık bir ekitap okuyucu yatırımıyla bu abonelerine ücretsiz olarak kendi yayınları dahil elektronik formattaki her şeyi okuyabilecekleri bir altyapıyı sunabiliyor. Diğer bir deyişle, bir defalık yatırım ve neredeyse sıfıra yakın maliyetle yıllarca ulaşılabilecek en az 830 bin tiraj kalıyor.
(Bu yazının bir kısmı 1 Mart 2009 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)