Bilişim’de 2008’in iz bırakanları
Adettendir, her yılın ilk yazısında biten yılın özeti yapılır. Bu özeti yapmak aslında çok faydalıdır. Çünkü tüm bir yılı derli toplu görmek vakanüvistlerin işini kolaylaştırır.
Gelelim 2008’in iz bırakanlarına… İlk aklımıza gelen, Yahoo’ya yapılan teklif. Geçen yılın ilk aylarında Microsoft, Yahoo’yu satın almak istediğini açıkladı ve 45 milyar dolar civarında bir rakam teklif etti. Sonrasında bir sürü olay gelişti ve sonuç olarak Microsoft istediğini elde edemedi. Mobil teknolojilerin cep telefonları tarafında iPhone gündemi oluşturdu.
2007’de iPhone’la cep telefonu pazarına hızlı bir giriş yapan Apple, Haziran 2008’de 3G destekli modelini pazara sundu. Bu model de yüksek bir taleple karşılaştı ve ilk üç günde 1 milyon adet satıldı. iPhone’un 3G modeli eylül ayının sonuna doğru Türkiye’de de Turkcell ve Vodafone tarafından pazara sunuldu.
Mobil teknolojilerin yazılım tarafında ise Google ses getirdi. Kendi geliştirdiği “Android” adlı mobil işletim sistemiyle pazara girdi ve eylül ayında HTC’nin G1 modeliyle tüketicilerle buluştu. Aldığımız duyumlara göre, Samsung ve General Mobile de Android işletim sistemini kullanmak için anlaşma imzalamış. Bu yıl bu firmalarında Android işletim sistemini kullanan cep telefonlarını görürsek şaşırmayalım.
Netbook denen yeni dizüstülerle tanıştık. Bunlara “defter bilgisayar” da deniyor. Ağırlıkları 1 kg civarında olan küçük ekranlı bu dizüstüler ilk yılları olmasına rağmen satışlarıyla dikkat çektiler. HP, Asus, Dell, Acer, MSI gibi bütün büyük markalar bu pazarda da yeni ürünleriyle boy gösterdiler.
Bu cihazların en büyük faydası ise birçok tüketiciyi Windows dışındaki işletim sistemleriyle tanıştırması oldu. Üretici firmalar maliyet düşüklüğünü korumak için genelde Linux’un ücretsiz yazılımlarını bu bilgisayarlarla birlikte dağıttılar.
Dolayısıyla Linux dünyasında kısmi bir yükseliş yaşandı. Milli işletim sistemimiz Pardus’un 2008 sürümü çıktı. Her ne kadar açıkça ifade edilmese de bazı stratejik milli kuruluşlarda ciddi oranda kullanılmaya başladığı gözlendi. Pardus, yazılım pazarında yavaş ama istikrarlı büyümesini sürdürdü.
Microsoft’un Vista’sı hüsrana sebep oldu. Pahalı fiyatı, yavaş çalışması, yüksek donanım ihtiyacı ve kafa karıştıran farklı paket seçenekleri birçok tüketicinin aldığı bilgisayarlardan Vista’yı sildirip XP kurdurmasına sebep oldu.
Diğer taraftan, tarayıcı pazarında Internet Explorer’la pazar lideri olan Microsoft’a rakip olarak Mozilla’nın Firefox’u yetmezmiş gibi bir de Google’ın Chrome’u çıktı. Daha beta olmasına rağmen çok kısa bir sürede yüzde 1’lik pazar payına ulaşan Chrome’un bazı bölgelerde yüzde 2’yi bile zorladığı görüldü. Bu yıl ise pazarı daha fazla zorlayacağı tahmin ediliyor. Google’ın bu yıl içinde bir işletim sistemi çıkarması bekleniyor. Bu konuda henüz resmi bir açıklama yok. Bu düşünce, Google’ın bu zamana kadar yaptıklarına bakınca ortaya çıkıyor.
Gerçi bu fikri destekleyen somut bulgular da yok değil. Bir araştırmaya göre, Google’ın ana merkezinin trafiğinin yüzde 30’u bilinmeyen bir işletim sisteminin web kaydına sahip. Daha önce çıkardığı Docs ile bir bakıma Microsoft’un Office programına rakip olan Google’ın bir işletim sistemi çıkarması sürpriz olmayacak gibi.
İktisatta bir kural vardır. Kaynaklar kıt fakat ihtiyaçlar sınırsızdır. Bizim de söyleyecek sözümüz çok fakat yerimiz sınırlı. Herkese mutlu yıllar.
(Bu yazının bir kısmı 4 Ocak 2009 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)