Bilişimin 2015’i

2014’ü geride bıraktık. Artık tarihler 2015 olarak yazılıyor. Bilişim alanında gerek Türkiye’de gerekse de dünyada bizleri neler bekliyor. Sözü fazla uzatmayalım. Buyrun okuyun.

4G gelecek mi?

2014 yılının tamamına baktığımızda zaman zaman sıkı tartışılsa da özellikle son çeyreğin en önemli tartışma konularından biri 4G oldu. Türkiye 3G’ye geçerken dünyada yaygınlaşan 4G’nin 2015 yılında kullanıma gireceği müjdelendi. Fakat bu hizmetin operatörlere nasıl dağıtılacağı konusu cevapsız kaldı. Bir nevi zamana bırakıldı. 4G için en önemli şey frekanslar. En geç 17 Haziran 2015’e kadar RTÜK’ün ilgili frekansı BTK’ya devretmesi gerekiyor. Yılın son günü bir basın toplantısı düzenleyen Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan ise 2015’in ilk çeyreğinde 4G ihalesini yapmayı hedeflediklerin söyledi. Görünüşe göre ihale 2015’te yapılacak fakat hayatımıza girmesi ise 2016’yı bulacak gibi görünüyor.

Fiberin döşeme hızı artacak

Son iki yıl içinde fiber konusunda hiçbir somut adım atılamadı. Sabit operatör nedense fiber yatırımları konusunda pek bir isteksiz kaldı. Diğer operatörler is belediyelerden şikayetçi. Bu konuyu gündemlerinde tutan BTK ve ilgili bakanlıkların yaptığı çalışmalar sonlanmak üzere olduğu dile getiriliyor. Bu sayede hem fiberin istenen her yere döşenmesi mümkün olacak hem de bazı telekom firmalarının ellerinde bulunan fiberi paylaşmak için isteksizlikleri devlet eliyle ortadan kaldırılacak. Fiber yatırım hızının artması gerekiyor çünkü 4G’nin için en önemli gerekliliklerin başında fiber teknolojileri geliyor. Fiberin dağılımının artmasıyla hem şirketler hem de bireyler daha hızlı internete girebilecek.

Telekomünikasyonda karlar düşecek

Türkiye’de telekomünikasyon, dünyadakinin aksine bir gelişme gösteriyor ve global daralmaya rağmen giderek artıyordu. Daha çok konuşma süresi, durmadan artan kar oranları ve tüm dünyayı kıskandıracak kadar hızlı artan 3G kullanımı. Ancak telefon penetrasyonunda neredeyse yüzde 100’e gelindi. Artık azalan verimler kanunu devrede. Rekabet artacak, fiyatlar düşecek.

İnternet ve telefon dinlemeleri

2015 yılında telefon dinlemeleri ülkemizde en az konuşulan konulardan biri olacak. Çünkü yapılması gereken kanuni düzenlemeler yapıldığında dinlemeler tamamen MİT’in kontrolüne geçecek.

Cep telefonu dünyası

Mobil teknolojilerde özellikle telefonlar alanında geçmiş senelere kıyasla daha küçük gelişmeler olması bekleniyor. Fakat fiyat rekabeti had safhada olacak. Resmen fiyat savaşları yaşanacak. Bu savaşı kullanıcısıyla duygusal bağ kurmayı başaran ürünler kazanacak. Ancak giderek zorlaşan bir ekonomide fiyat ve duygusal bağ arasındaki savaşın oldukça zorlu geçmesi bekleniyor. Ülkemizdeki karar vericiler yerli üretimi özendirebilmek için önümüzdeki sene yabancı telefonlara ekstra vergi getirmek istediğini söyledi. Bu da yabancı telefonlarla Türk olanlar arasında çok ciddi bir fiyat farkının doğabileceğini gösteriyor. Yani 2015 yılında ülkemizdeki cep telefonu pazarı ya tamamen yerli ya da tamamen Çin malı ürünlerin eline geçecek.

Bilgi güvenliğinini sağlamak daha zor olacak

2015 yılında siber saldırılar dozunu ve yaratıcılıklarını daha da artırarak sürdürecek. Dolandırıcılıklar yerel hırsızlık vakalarından çıkarak uluslararası bir boyut kazanacak. Kişisel bilgilerin ortada dolaşması eskisinden daha çok rahatsız edici olacak. E-Devlet hizmetlerinin de giderek artış göstermesiyle siber saldırılarla elde edilen bilgilerle sanal şirketler kurulabilecek, banka hesapları boşaltılacak, hatta insanlar işlerinden dahi olabilecek. Korsanların 2015’teki en önemli hedefi herkesin kişisel bilgilerinin bulunduğu cep telefonları olacak. 2015’te bilgisayar saldırılarıyla cep telefonu saldırı sayısı eşitlenecek gibi görünüyor.

Tabii ki sadece bunlar değil şu konularda da gelişmeler olacak. İstenmeyen e-posta ve SMS’ler bitecek. Nesnelerin interneti resmen patlama yaşayacak. Bulutta güvenlik kadar güvenilirlikte sorgulanmaya başlayacak. Tabletler bilgisayarların yerini almaya devam edecek. Yazılım ürünlerine harcanan para artacak.

Herkesin gönlüne göre bir yıl olsun.

(Bu yazının bir kısmı 4 Ocak 2015 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)