Cihazlarınızı çocuklarınıza verirken dikkatli olun
Zamane çocuklarının hoş olmayan bir davranışı var. Eve gelen anne ve babasının elindeki cep telefonu veya tablete tabir yerindeyse resmen saldırıyor. Cihazı eline aldığında genelde oyun oynadıkları için yaptıklarını çok da matah bir şey olarak görmüyoruz. Nasılsa oyun oynayacak diyerek veriyoruz. Evde bilgisayar olsun olmasın, çocuklar akşama kadar bilgisayarla haşır neşir olsunlar olmasınlar bu hareket tarzları değişmiyor. Tabii ki anne babalarında bu hareket tarzına verdikleri karşılık değişmiyor. Benim bu konudaki önerim şudur: “Bu konuda ilk başta nasıl bir tepki verirseniz o hareket tarzını hiç değiştirmeyin.”
Zararsızmış gibi görünen bu durumların sebep olabileceği durumlarla ilgili olarak bir araştırma yapılmış. Kaspersky Lab ve B2B International tarafından gerçekleştirilen ve Türkiye’nin de dahil olduğu araştırmaya göre Türkiye’de kullanıcıların yüzde 25’i çocuklarının internete bağlıyken cihazlarla yaptıkları faaliyetlerinin bir sonucu olarak para veya önemli bilgilerini kaybediyor. Bu rakam, çocukların siber tehditlerle karşılaşma riskine ek olarak ebeveynlerin de dikkatsizlikten kaynaklanan sorunlara neden olduklarını gösteriyor.
Bununla birlikte, çocuklarının bilgisayar teknolojileri hakkında çok az şey bildiğini düşünen katılımcıların oranının yüzde 41 ve çocuklarının siber tehditler hakkında hiçbir şey bilmediğini düşünenlerin oranının yüzde 31 olduğunu hesaba kattığımızda bu rakam çok da şaşırtıcı görünmüyor. Çocuklarının cihazlarını kullanmasına izin veren anne babaların karşı karşıya kaldıkları risk de benzer bir bilinç eksikliğinden kaynaklanıyor. Katılımcıların yüzde 16 ‘si çocuklarının önemli bilgilerini yanlışlıkla sildiklerini ve yüzde 6 ‘sı çocuklarının internete bağlıyken yaptıkları faaliyetlerinin bir sonucu olarak uygulama mağazalarından beklenmedik faturalar aldıklarını söylemiş. Sonuçta beş anne babadan biri çocuklarının faaliyetleri nedeniyle para ve önemli bilgilerini kaybettiklerini itiraf etmiş.
Anne babalar bu tehlikeyi ne kadar farkında dersiniz? Şöyle söyleyelim. Anne babaların yüzde 41’i çocuklarının gizli bilgileri internete bağlıyken paylaşabileceğinden endişe ediyor. Yüzde 43’ü ise çocuklarının kendi onayları olmadan cihazlar üzerinden para harcayabilecek olmasından dolayı kaygılı. Dolayısıyla bu anne babalar muhtemel problemlerden korunabilmek için farklı yöntemler deniyorlar. Örneğin yüzde 22’si çocuklarının cihazları nasıl kullandıklarını kişisel olarak kontrol ediyor ve yüzde 24’ü internet sağlayıcısından bazı sitelere erişimi engellemesini istemiş. Birçok güvenlik çözümünde bulunan bir özellik olmasına rağmen anne babaların sadece yüzde 34’ünün çocuklarının internete bağlıyken faaliyetlerini kontrol etmek için özel yazılımlar kullanıyor olması ilginç bir detay.
Kaspersky Lab Web İçerik Analisti Grup Yöneticisi Konstantin Ignatev şunları bu sonuçlarla ilgili olarak şunları söylüyor: “Anne babalar internette vakit geçiren çocuklarını korumayı düşünürken en önemli endişeleri, onları internetteki istenmeyen içerikten korumak. Bununla birlikte unutulmaması gereken önemli bir unsur da çocukların anne babalarına çıkardıkları problemler. Ebeveyn kontrolü uygulamak, çocuklarınıza güvenmediğiniz anlamına gelmez; diğerlerinin yanı sıra bu da cihazınız ve üzerindeki verileri korumak için gerekli bir önlem. İlginç bir şekilde bu aynı zamanda tam ters yönde de etkili oluyor: Yetişkin çocuklar siber tehditler hakkında daha az bilgi sahibi olan annebabalarına yardımcı olmak için bu tür yazılım ürünlerini kullanabiliyorlar.”
Eve gittiğinizde çocuğunuz elinizdeki cihaza saldırıyorsa işiniz aslında zor değil. Ya vereceksiniz, ya vermeyeceksiniz. Verecekseniz tedbirinizi almalısınız. Bizden söylemesi.
(Bu yazının bir kısmı 5 Ekim 2014 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)