Google’a 300 milyon TL ceza
Konumuzun iki aktörü var. Birisi devletimiz, diğeri Google. Devletimizi anlatacak değilim, gayet iyi tanıyoruz. Hatta o kadar benimsemişiz ki “Devlet Baba” diyoruz. Dolayısı ile de ne yaparsa yapsın, kızsakta o bizim babamızdır diyerek konuyu çok da fazla uzatmıyoruz. Başımızı eğip ne derse yapıyoruz.
Google’ı da anlatacak değilim. Tarayıcımızda ana sayfa olarak kullandığımız ve normal adres satırı yerine onun arama satırına herşeyi yazmayı tercih ettiğimiz vazgeçilmezimiz. Uzun zamandır devletimiz ile Google arasında bir çok problem yaşandı. Hala da yaşanıyor. Fakat devletimiz iki problemi çok önemsiyor. Bunlardan birisi YouTube idi. Yaşanan bir çok olumlu ve olumsuz gelişmeden sonra şu an YouTube açık. Devlet, açılması için gayet olumlu bir tavır takınmasına ve her türlü kolaylığı göstermesine rağmen sonrasında yaşananlardan kırılmış durumda. Çünkü bu son açılmada YouTube’un sahibi Google’ın takındığı tavır ve açıldıktan sonra yaptığı açıklamalar devlet tarafında “kandırıldık” hissi doğurmuş durumda. YouTube bir oldu bitti ile açıldığı ve kamuoyunun tepkisinden çekinildiği için şimdilik dokunulmuyor. Fakat devlet unutmaz. Google yetkilileri de bunu unutmasın. Zamanı geldiğinde mutlaka bir yerlerde önlerine konulacaktır.
İkinci problem ise vergi konusu. Bildiğiniz gibi Google’ın çeşitli hizmetleri var. Bunlardan en önemlisi AdWords denen ve reklam gösterimi yapılmasını sağlayan hizmeti. Bu hizmeti ile Google’ın sadece Türkiye’den yılda bir milyar dolar kazandığı tahmin ediliyor. Nitekim devlette işte burayı önemsiyor. Diyor ki “Madem buradan para kazanıyorsun, bu kazancının vergisini de öde.” Google ise “Ben kazancımın vergisini merkezimin olduğu ülkede ödüyorum. Bir de burada ödersem iki kez vergi ödemiş olacağım.” diyerek buna yanaşmıyor. Anlaşmazlık bu hale dönüşünce devlet Google’a 2009 yılında 71 milyon TL’lik vergi cezası kesti. Görüşmelerde orta yol bulunamayınca 2010 yılında Google durumu mahkemeye taşıdı. Bu mahkeme nasıl sonuçlanır diye beklerken öğrendiğimize göre Maliye üç hafta önce bir sürpriz daha yaptı. Google’a 300 milyon TL’lik yeni bir ceza daha kesti. Ceza tebliğ edildi. Bu bilgilerin doğruluğu üzerinden hareket edersek şu sonuçlar ortaya çıkacak görünüyor. Google tarafında karar süreçleri ABD üzerinden işlediği için hızlıca bir sonuç çıkmayacağı bir gerçek. Maliye bu adımın sonrasını da düşünmüş ve şimdi o adımı atmaya hazırlanıyor. Fakat atılacak ikinci adımın ortalığı rahatsız edeceği bir gerçek.
Maliye ikinci adım olarak üçüncü taraflar Haciz İhbarnamesi göndermeyi düşünüyor. Bunu yapmak içinde görevlendirdiği memurlar harıl harıl internette dolaşıp Google’a reklam veren firmaları tespit ediyorlar. Önümüzdeki günlerde niyetleri bu firmalara tebligat gönderip Google’a yapacağınız ödemeyi bize yapın diyecekler. Fakat buradan bir sonuç çıkacağını pek tahmin etmiyorum. Çünkü Google tahsilatını genelde kredi kartı üzerinden peşin yapıyor. Nitekim diğer ödeme şekilleri de peşin türü farklı ödeme şekilleri. Dolayısı ile Maliye açısından buradan bir şey çıkacağını zannetmiyorum. Fakat Google ile çalışan firmaları rahatsız edeceği aşikar. Bu durumun Google’ın Türkiye reklam gelirlerini nasıl etkileyeceğini zaman gösterecektir.
Bu işlerin nasıl sonuçlanacağını kestirmek zor. Fakat bir şekilde Google’a erişimin engellenmesi yoluna gidilirse ortalık bir hayli karışacaktır. Reklamverenler cephesinde değil belki ama Google’ın Apps hizmetini kullanan bir hayli firma var. Bunların halini düşünmek bile istemiyorum.
Ümit ederim bir orta yol bulunur. Benim öngörüm, her şey kısa vadede Google’ın yararına gibi görünse de uzun vadede tüm bu anlaşmazlıklardan Google ciddi zarar görecek. Çünkü Türkiye’nin tüm Türk dünyasına seslenecek yerli bir Google (Google’ın verdiği hizmetleri verecek yerli bir marka) yapma düşüncesi var. Bunun için Türk Telekom canla başla çalışıyor. Çok değil bir yıla varmaz duyarız zaten. Bence Google gelecekteki değişkenleri de dikkate alsa iyi eder.
(Bu yazının bir kısmı 20 Şubat 2011 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)