İtibar müesseseleri

Bahsedeceğim konudan bu zaman kadar hep “Benim alanım değil” diyerek uzak durdum. Fakat ben bu konudan kaçtıkça siz sevgili okurlarımız “Bu kartlar sizin ilgi alanınıza giren teknolojik platform üzerinden kullanılıyor. Dolayısıyla sizin ilgi alanınıza girer.” diyerek katmerli üstüme geldiler. Üstelik o kadar çok e-posta aldım ki artık kaçamayacak duruma geldim. Konumuz kredi kartları ve kart sahiplerinden kesilen çeşitli ücretler.

Bunlardan en çok tartışılanları “yıllık kart ücreti” ve “limit aşım ücretleridir.” Bu ücretler hukuki midir yoksa değil midir? Bu ücretlerin yasal dayanağı nedir diye sorduğumuzda bankalardan aldığımız cevap: “TCMB tarafından çıkarılan 09.12.2006/26371 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2006/1 sıra numaralı (Tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve azami sınırları serbestçe belirlenir) tebliği cevaz vermektedir.” şeklindedir. Ayrıca Bankalar Birliği’nin 5 Şubat 2007 tarihli “Kredi Kartı Üyelik Aidatına İlişkin Yasal Düzenlemeler” başlıklı Kamuoyu Duyurusu’nun (b), (aa), (ab) bentlerinde de aynı yasal gerekçeyi ileri sürmektedirler.

Tüketici Dernekleri Federasyonu bu konuyla ilgili olarak Merkez Bankasına yaptığı resmi başvurusuna şöyle bir cevap aldı: “Konusu kredi işlemi olamayan bankacılık hizmetlerinden tahsil edilen, hesap işletim ücreti, havale ücreti, ekstre ücreti, kira bedeli yatırma masrafı ve benzeri ücret ve komisyonların söz konusu Bankamız tebliğinin 4. maddesi kapsamına dahil edilmesi mümkün değildir.”

Kısacası diğer bir ifadeyle Bankaların Kredi Kartı yıllık kart ücreti olarak kestikleri ücretler yasal değildir. Bankaların söz konusu yıllık ücretin kredi olduğunu söylemeleri de çok inandırıcı olamıyor. Çünkü, 4077 sayılı yasanın 10/A maddesi açıkca “kredi kartı ile mal ve hizmet alımı sonrası nakti krediye dönüşen tutar kredidir” demektedir.

Haksız oldukları aşikar olan bankalar neden bu konularda ısrarcı davranıyorlar. Gelin bir hesap yapalım. Yıllık kart ücretleri 10 YTL ile 30 YTL arasında değişmektedir. Ortalama 20 YTL diyelim. Kart sayısı ise 32 milyonun üstünde. Basit hesapla bankalar açısından 640 milyon YTL civarında bir gelir söz konusu. Eski parayla 640 trilyon. Banka hesaplarından alınan yıllık hesap işletim ücretinden doğan rakamların parametrelerini ben vereyim hesabını siz yapın. Bankalarda 80 milyonun üstünde hesap var. Hesaplara uygulanan ücret ise ortalama 20 YTL. Sonuç 1 milyar 600 milyon YTL. Değil bankaları herkesi cezp edecek kolay gelir rakamları değil mi? Diğer ücretleri varın siz hesaplayın.

Bu arada belirtmek isterim, başlık da belirttiğim gibi bankalar itibar müesseseleridir. Dolayısı ile amacım kimseyi suçlamak değildir. Bankalardan cevap hakkı kullanmak isteyen olursa doğrudan benimle de irtibata geçebilirler.

(Bu yazı 16 Aralık 2007 tarihinde yazılmıştır.)