Navigasyonun geleceği
Teknolojide geleceğin en büyük rekabet alanlarından biri harita uygulamaları, diğer bir deyişle yön bulma yani dilimize yerleşmiş şekliyle navigasyon olacak. Bu konuda hafızamızı tazeleyip geçmişe bakarsak daha iki yıl önce Google ve Apple arasında harita rekabeti yaşanmış ve Apple harita yazılım ekibinin işine son vermişti. Çünkü gerek iş amaçlı gerekse de turizm amaçlı geziler arttıkça trafiğin karmaşası insanları bu tür uygulamaları kullanmaya yönlendiriyor. Bu yönlenme artık sadece bir navigasyon uygulaması kullanmak şeklinde değil, kullanıcıya zaman kazandıracak uygun ulaşım yollarını gösterecek uygulamaları kullanma şeklinde olmaya başladı.
Tüm bunlara aralarındaki uçurum her ne kadar büyük olsa da dünyanın önde gelen arama motorları Google ve Yandex’in ülkemizdeki rekabeti de eklenince bu konunun ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılıyor. Bu konuda işin ülkemiz açısından güzel tarafı ise her ikisini de yerli harita yazılımcılarından hizmet alması.
Bu alanın gelecekte neden önemli olacağını şöyle anlatalım. Dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinde sürücüsüz araç testleri bir hayli arttı. Önümüzdeki yıllardan itibaren çok sayıda sürücüsüz araç örneğini trafikte görmeye başlayacağız. Aynı şekilde insansız hava taşıtları da yer trafiği ile birlikte hava trafiğinde aktif olacak. Bütün bunlar gelişmiş harita ve navigasyon yazılımlarına ihtiyaç duyacak. Araç üreticilerinin hem araç güvenliği, hem güvenli iletişim platformu (araç kullanırken telefonla konuşma ve SMS yazma, okuma) için araç içi entegre görüntü sistemlerine telefon yeteneklerini kazandırması yetmeyecek. Ayrıca harita ve navigasyon sistemleri de bu bağlantı yeteneğini kullanarak, trafikte, otoparkta, yakıtta, aramada başta olmak üzere yeni yetkinlikler kazandıracak. Ulaşacağı noktada mevcut otoparkların doluluk oranlarını, fiyatlarını görmelerini, gerekirse rezervasyon yapmalarını sağlayacak. Yol üzerinde kendi fiyat aralıklarına yakın yakıt istasyonlarını canlı, güncel fiyat bilgileri ile filtreleyebilmesini önerecek. Bütün restoranlar, mağazalar da buna dahil olacak.Yerel arama yaparak, bulunduğu yere yakın yeme içme, otomotivle ilgili veya banka vb. gibi yerlerin yanında, içeriklerine göre, mesela istediği filmi gösteren sinemalar gibi sorgulamalar elinize gelecek. Yani sözün özü trafiksiz daha hızlı ulaşım rotalarını kullanmalarını sağlayacak. Tüm bu teknolojik gelişmelerin asıl rekabet alanı ise üç boyutlu haritalar üzerinde olacak.
Türkiye’de bu uygulamalar hemen hayata geçebilir durumda fakat bilgi ve fırsatlar otomatik güncellenebilir bir yasal yapıda değil. Google 25 otomotiv şirketi ile halen işbirliğini yürütüyor.
Bu konuda dünya devlerine hizmet veren, internet ve mobil uygulamalar için harita ve navigasyon yazılımını denince akla ilk gelen en yetkin şirketlerin başında Başarsoft geliyor.
Başarsoft harita ve yazılım hizmetini bir adım öteye götürmüş. Bunu okul ve işyeri servislerinde görüyoruz. Google, Yandex gibi dünya devleri ile çalışan Başarsoft’un son 4 yıldır yol, piyasa gibi bütün şartları dikkate alarak geliştirdiği servis yönetim yazılımı olan Rotaban, işletmelere hem taşımacılık maliyetlerini kontrol edebilmeyi, hem de verilen hizmeti tüm çalışanlara adil bir şekilde sunmayı hedefliyor.
Başarsoft mühendisleri tarafından tasarlanan Rotaban’ı, personel taşıma hizmeti alan kurumsal firmalar için rota hesaplama, optimize etme, görselleştirme ve yönetim sistemi olarak ifade edebiliriz. Rotaban’ın amacı; kurumlar için personellerin araçlara göre dağılım planlamasını oluşturmak, bu araçların belirlenen kriterler doğrultusunda optimuma en yakın rotalarını, kendine özel altyapısı sayesinde hızlı bir şekilde hesaplamak, görselleştirmek ve servis hizmeti sisteminin sürdürülebilir bir yönetimini sağlamak.
Hep söylerim. Yerli markalarımıza yeterki sahip çıkalım. İnanın bana arkası fazlasıyla gelecektir.
(Bu yazının bir kısmı 15 Mart 2015 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)