Ne olacak bu çift SIM kartlı telefonların hali?
Son iki hafta çift SIM kartlı cep telefonlarını ülkemize getiren firmaların çoğu için hiç de iyi geçmedi. Global ekonomik kriz yetmezmiş gibi bir de “Çift SIM kartlı cep telefonlarından iki marka dışında hepsi yasaklandı” diye bir dedikodu yayıldı.
Ortalık bir anda toz duman oldu. Birkaç gün sonra Telekomünikasyon Kurumu (TK) bu konuda bir açıklama yaptı. Fakat ok yaydan çıkmıştı ve de yanlış çıkmıştı. Bizim insanımızın da bilgilerini güncelleme gibi bir alışkanlığı olmadığı için kamuoyunda yanlış bir kanaat oluştu. İşin aslı nasıl mı? Telekomünikasyon Kurumu, 4703 sayılı “Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun”a dayanarak çift SIM kartlı telefonları incelemeye almış.
Bazı testlere tabi tutmuş. Bazı telefonlar bu testlerde sınıfta kalmış. İşte TK, bu test sonuçlarını resmi olarak duyurmadan, “fısıltı gazetesi” tarafından kulaklara üflenince ortalık doğal olarak karıştı. Gerçi TK vakit kaybetmeden açıklama yaptı ama o kargaşada sanki biraz gürültüye gitti. Pek duyulmadı. Peki tam olarak ne oldu da TK çift SIM kartlı telefonları incelemeye aldı? Çift SIM kartlı telefonlar çeşit olarak 53 marka ve 70 modele ulaşıp, bir de adet olarak 1 milyon 400 bini devirince doğal olarak TK’nın dikkatini çekti. Kurumun denetçileri, piyasadan toplam cihaz miktarının 800 binine (yüzde 60) denk gelen 9 marka ve 13 modelden numuneler alarak Piyasa Gözetim Laboratuarı’na gönderdiler.
Laboratuarda söz konusu cihazlar EMC (elektromanyetik uyumluluk), RF (radyolink frekansı), LVD (düşük voltaj direktifi) ve SAR (özgül soğurma oranı) testlerine tabi tutuldu. Çift SIM kartlı telefonların çoğu elektromanyetik uyumluluk testlerinden geçemedi.
Şimdi ne olacak derseniz, TK bu cihazların sahibi firmalara bu eksiklerini giderip telefonları standartlara uyumlu hale getirmeleri için bir ile dört ay arasında değişen süreler verecek. Şayet bu sürelerin sonunda firmalar hala eksiklerini gidermezlerse işte ondan sonra kanuni yaptırım süreçleri başlayacak.
Verilen sürenin sonucunda tespit edilen olumsuzlukların giderilmemesi halinde, mevzuat gereği öncelikle ulusal yayın yapan 2 gazetede ve 2 televizyon kanalında firmalar ve yapılması gerekenler hakkında açıklayıcı bilgi verilecek.
Test sonuçlarına göre TK; riskli cihaz, ürün ve ülke tespiti yapacak. Sonrasında da Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nı harekete geçirecek.
Bir taraftan bu ürünlerin, risklerine göre daha ithalat aşamasında Dış Ticaret Müsteşarlığı aracılığı ile Piyasa Gözetim Laboratuarı’na test yapılmak üzere gönderilerek test edilmesini sağlayacak. Diğer taraftan, tüketicinin elindeki cihazların toplatılması konusunda cihazların “ayıplı mal” statüsünde değerlendirilmesi ve tüketici mağduriyetinin önlenmesi amacıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nezdinde işlemlere başlayacak.
Sonuç olarak, ülkemizin dünyaya armağanı olan çift SIM kartlı telefon pazarında bir konsolidasyonun olup olmayacağını ancak 2009’un ilk çeyreğinde görebileceğiz. Benim düşüncem, tüm markalar belirlenen standartlara uyum sağlayacaktır. Çünkü genellikle Çin’de aynı fabrikalarda üretiliyorlar.
(Bu yazının bir kısmı 26 Ekim 2008 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)