Vodafone Türkiye’den çıkar mı?
Bilişim gazetecileri olarak bizlerde kendi aramızda birçok şey konuşuruz. Konuştuğumuz konular birbirinden ilginçtir. Tabii ki telekom operatörlerini de konuşuruz. Bunlardan Vodafone Türkiye konusunda kafamız biraz karışıktır.
Kafa karışıklığımızı ben kendi özelimden anlatayım. Baştan şunu belirteyim ki ben birçok olaya sadece mantık çerçevesinde bakmam. Duygusal olarak da bakarım. Olaylara veya konulara bakarken duygusal taraftaki olumlu ve olumsuz duygularımın yoğunluğu ise “Ülkem için ne kadar faydalı?” sorusunun cevabı temelinde şekillenir?
Şimdi biraz eskilere gidelim. 2006 yılında Vodafone CEO’su Hintli Arun Sarin Türkiye ve Hindistan pazarlarında Vodafone için büyük gelecek görüyordu. Nitekim aldığı kararlarla bugünlerin temellerini attı. 2006 yılında bir gecede Vodafone’u Japonya’dan çıkardı. Sonrasında da yine 2006 yılında Hindistan ve Türkiye pazarına soktu. Ülkemize Telsim’i alarak giren Vodafone 2008 yılında Arun Sarin’in beklentilerinin gerçekleşmediğini gördü. Hem Türkiye’de hem de Hindistan’da işler istedikleri gibi gitmedi. Dolayısıyla ta o yıllarda bu ülkelerden çıkış senaryoları ve simülasyonları hazırlandı. Bu cümlem yanlış anlaşılmasın. Bu ölçekteki tüm küresel şirketler sürprizleri sevmezler. Dolayısıyla her ofisleriyle ilgili olumlu ve olumsuz her türlü senaryoya hazır olmaya çalışırlar.
Şimdi bazı verileri sizlerle paylaşmak istiyorum.
1.Vodafone İspanya, 2019da 5000 çalışanının 1200ünü işten çıkardı. Sebep, ekonomik gerekçeler.
2.Vodafone İtalya, 2019da 7000 çalışanının 1100ünü işten çıkardı. Sebep, ekonomik gerekçeler.
3.Vodafone Mısırın, 2020 Ocak ayında yüzde 55lik kısmı 2,3 milyar USD karşılığı Saudi Telecom tarafından satın alındı. Vodafone’un payı zaten yüzde 55 olduğu için Mısır’dan tamamen çıkmış oldu.
4.Vodafone Ukrayna, Kasım 2019da Bakcellin de sahibi olan Azerbaycan merkezli NEQSOL’a 734 milyon USD karşılığında satıldı. Vodafone Ukrayna’nın bir nevi franchase olduğunu unutmayalım.
5.Vodafoneun Hindistandan çıkacağı dedikodusu her ne kadar yalanlansa da, 2019 yılında başlayan bu dedikodu ve beklenti hala canlı. Bu beklentinin en büyük sebebiyse Hintli operatör Jio’nun mobil sesli görüşmeyi bedava yapması ve tüm beklentilere rağmen hâlâ batmamasıydı.
6.Vodafone merkezi olan İngiltere’de ise British Telecom’un arkasından ikinci sıradaydı. Fakat Virgin ile O2’nin birleşmesinden sonra üçüncülüğe düştü. Buna rağmen ticari olarak tüm Vodafone’lar içinde hâlâ iyi bir durumda.
7.Ticari olarak en iyi Vodefone operasyonu Almanya’da.
8.Yeni Zelanda’da da sadece ismini kullandırıyor artık. Operasyonel tarafı devretti. Bir nevi franchase.
9.Mobil operatör sayısında ülkemizde ikinci olsa da üçüncü ile arasındaki fark artık pamuk ipliği kadar ince.
Mobil operatörler ne kadar küresel şirket olurlarsa olsunlar konumları itibariyle bulundukları ülkelerin savunma ve istihbarat kurumlarıyla da zaman zaman yakın çalışmak zorundadırlar. Fakat ticari kurum oldukları için bir ülkeye girme veya çıkma kararlarını tamamen ticari olarak verirler. Ülkemizdeki en büyük yabancı yatırımlardan biri olan Vodafone’un ayrılmasını kesinlikle istemem. Fakat tüm bu verilere bakıldığında kafamda olumsuz düşüncelerde yeşermiyor değil. Siz ne dersiniz?
(Bu yazının bir kısmı 10 Mayıs 2020 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)